4 Boyutlu Ultrasonografi

Hamilelikte ultrason taramaları doğum öncesi bakımın çok yaygın bir parçasıdır. Bunun nedeni, ultrason taramalarının tamamen ağrısız olması, anneler veya bebekler üzerinde bilinen hiçbir yan etkisinin olmaması ve hamileliğin herhangi bir aşamasında gerçekleştirilebilmesidir.

Gebelik ultrasonunda çeşitli ultrason tarama teknikleri vardır . Standart ultrason taraması 2 boyutlu ultrason taramasıdır. Ancak 4D bebek taramasında ses dalgaları  farklı açılardan gönderilir ve Geri dönen yankılar güçlü bir bilgisayar programı tarafından işlenerek bebeğin yüzeyinin ve/veya iç organlarının 3 boyutlu hacimsel görüntüsü elde edilir. Ultrason taraması sırasında, sonografi uzmanı cilt üzerinde küçük bir aparat yani prob tutar. Bu prob, dokular boyunca ilerleyen ses dalgaları, yani titreşimler üretir. Bazı ses dalgaları dönüştürücüye geri yansır ve bilgisayar geri dönen ses dalgsalarını  analiz ederek görüntüyü ekranda üretir. Gemilerin  kullandığı sonarla aynı prensiptir. 

Ancak akciğer, kemik, mide ve bağırsak/kolon gibi organlarda değeri sınırlıdır. 

Bu teknolojinin klinik kullanımı, özellikle fetal anomali taramasında yoğun araştırma faaliyeti alanıdır. Ancak aynı  zamanda anne bebek arasındaki bağı güçlendiren  popüler kullanımlar da vardır. Bebeğin hareketli ve dört boyutlu görüntüsü müstakbel  anne ve babaya tarifsiz mutluluk yaşatmaktadır.4 boyutlu ultrason taramaları aslında 2 boyutlu ultrason taramalarıdır ve bilgisayar  bebeğin 4 boyutlu görüntüsünü oluşturmak için 2 boyutlu bilgileri bir araya getirir. 

​

4 Boyutlu Ultrasonun Klasik Ultrason Yönteminden Farkı Nedir? 

4 boyutlu ultrason teknolojisinin sahip olduğu yüksek görüntü kalitesi sayesinde bebeğin tüm organları ve hareketleri eş zamanlı olarak görüntülenebilmektedir.4 boyutlu ultrason görüntüleri daha yaygın olarak ailenin bebeğini görmesinden dolayı mutluluk oluşturur. 4 boyutlu ultrason ailelere bebeklerinin sağlık durumundan sonra en fazla kime ve neye benzediğini merak ettikleri için çekimler sırasında eli, ayağı, burnu, yüzü gibi detayları yorumlama ve bebeği birilerine benzetmeye çalışma gibi hoş anlar yaşatmaktadır. Ancak 4 boyutlu ultrason muayenesinin yapılıyor olması 2 boyutlu ultrasonun gereksiz olduğu anlamına gelmez. Çünkü bebeğin iç organlarıyla ilgili en iyi görüntüyü 2 boyutlu ultrasonlar vermektedir, bu aşamada 4 boyutlu ultrasonlar yetersiz kalmaktadır. 4 boyutlu ultrason 2 boyutlu ultrasonun tamamlayıcısı olarak kabul edilmelidir. 

​

Ultrasonografi anne karnındaki bebeğe zarar veriri mi? 

Günümüzde kullanılan tüm ultrason cihazları zarar verme potansiyelini en aza indirecek şekilde üretilmiştir. Ve bu cihazlarla yapılan ultrasonun şu ana kadar bilinen bir yan etkisi saptanmamıştır. Bu nedenle bebekleri rahime yerleştikleri andan doğacakları ana kadar olan sürede içimiz rahat bir şekilde ultrasonla inceleyebiliyoruz.  

​

Gebelik ultrasonunda neler saptanabilir? 

En erken dönemde;gebelik kesesi, bebeğin kalp atımı, henüz erken dönemdeki ‘fetalnod’ dediğimiz bebeğin ilk hali, gebeliğin rahim içi mi yoksa rahim dışı mı yerleştiği (dış gebelik tanısı) gibi pek çok bulgu yaklaşık 5-10. Gebelik haftaları arasında ultrasonla anlaşılabilir. 

Gebeliğin 11-14. haftaları arasında bebeğin baş, gövde, kol, bacak ve omurgasının yanı sıra ense kalınlığı ve burun kemiği gibi bazı özel alanları değerlendirilir.  Ense kalınlığının belli bir değerin üzerinde olması ve  burun kemiğinin oluşmaması bir takım problemlerin göstergesi olabilir. Böyle durumlarda bebekle ilgili daha farklı incelemeler yapılması gerekebilir (bebeğin damar yatağından ya da sıvısından örnek alınması gibi). 

Gebeliğin 18-23. Haftaları arasında; bebeğin organ sistemleri tama yakın oluşmuştur ve bebek boyutu incelemek için idealdir. Bu yüzden bu haftalar arasında (tercihen 20-21. haftalarda) ‘detaylı ultrason’, ‘ayrıntılı ultrason’, ‘tarama ultrasonu’ ya da ‘2. düzey ultrason’ gibi isimlerle anılan ultrason incelemesi yapılır. Bu incelemede bebeğin başı, omurgası, yüzü, kalp ve akciğerler, karın içi organları, kollar bacaklar, eller ve ayaklar değerlendirilir. Ayrıca bebeğin eşi ‘plasenta’ ve sıvı miktarı kontrol edilir. 

Yani 4 boyutlu ultrason sırasında bebeğin iç organlarına kadar ayrıntılı bir inceleme yapılır.

Plasenta ve rahim ağzı uzunluğu değerlendirilir.

Bebeğin anne karnındaki anatomisi, düşük riski olup olmadığı, Erken doğum riski, amniyon sıvısının miktarı gibi unsurlar incelenir. 

​

 4D ULTRASON HAZIRLIĞI  

 Bu tarama için herhangi bir hazırlık yapmanıza gerek yoktur ancak 4D taramanızdan önceki hafta boyunca her gün fazladan birkaç bardak su içmenizi öneririz. Dolu bir mesane gerekli değildir. 

Deneyimlerimize dayanarak, bazen çikolataların, tatlıların, taze portakalların ve hatta gazlı içeceklerin bebeğinizi hareket etmeye teşvik etmeye yardımcı olabileceğini biliyoruz; bu nedenle, bebeğinizin şekerleme yapması ihtimaline karşı randevunuza biraz çikolata  getirmekten çekinmeyin. 4D taramanızdan önce kafein önerilmez. 

Randevunuza geldiğinizde biraz ayakta dolaşmak , bebeğinizin tarama için daha önce uyanmasına yardımcı olabilir.